Gdzie w Polsce uczyć się zrównoważonego rozwoju? Wybrane programy i inicjatywy ESG dla firm

Poniżej zamieszczamy przegląd wybranych programów dostępnych na polskim rynku, wraz z informacją, dla kogo są przeznaczone, jak wygląda nabór i co realnie dają firmom.

Chapter Zero Poland, czyli ESG na poziomie zarządów i rad nadzorczych

Chapter Zero Poland to bezpłatny program edukacyjny skierowany przede wszystkim do członków i członkiń zarządów oraz rad nadzorczych spółek. Jest polską odsłoną globalnej inicjatywy Climate Governance Initiative, powołanej pod auspicjami Światowego Forum Ekonomicznego (WEF). Celem programu jest podnoszenie kompetencji organów zarządczych w obszarze zmiany klimatu, ryzyk regulacyjnych i strategicznych decyzji związanych z transformacją biznesu. To właśnie na tym poziomie zapadają decyzje dotyczące kierunku strategii, inwestycji czy modelu biznesowego, dlatego program jest ważnym uzupełnieniem klasycznych działań szkoleniowych, które często koncentrują się na poziomie operacyjnym.

Jak dołączyć? Chcąc dołączyć do Chapter Zero Poland, osoba zasiadająca w zarządzie lub radzie nadzorczej wypełnia formularz rejestracyjny dostępny online na stronie programu: https://chapterzero.pl/dolacz

Nabór ma charakter ciągły, bo to społeczność, do której można dołączyć w dowolnym momencie. Operatorem programu w Polsce jest Forum Odpowiedzialnego Biznesu, a informacje o wydarzeniach i aktywnościach są na bieżąco publikowane na stronach Chapter Zero.

Co zyskuje firma? Członkowie i członkinie Chapter Zero mogą korzystać z cyklu spotkań stacjonarnych, webinarów oraz publikacji poświęconych m.in. strategiom klimatycznym, ładowi korporacyjnemu w kontekście ESG czy relacjom z inwestorami. Dla HR i zespołów ESG to świetny partner wewnętrzny: zarząd, który rozumie temat klimatu i raportowania, dużo łatwiej podejmuje decyzje o budżetach, zmianach organizacyjnych czy angażowaniu pracowników.

Climate Leadership, czyli praktyczna ścieżka do neutralności klimatycznej

Climate Leadership to program Centrum UNEP/GRID-Warszawa, wspierany przez United Nations Environment Programme. Skupia firmy, które chcą realnie ograniczać swój wpływ na klimat i szukają eksperckiego wsparcia w projektowaniu transformacji: od dekarbonizacji, przez GOZ, po projektowanie nowych produktów czy usług dla klimatu. Program opiera się na współpracy firm z dużym gronem niezależnych ekspertek i ekspertów: z biznesu, nauki, organizacji pozarządowych i instytucji międzynarodowych. Wśród uczestników są m.in. duże korporacje z sektorów finansowego, FMCG, energetyki czy IT.

Jak wygląda współpraca i nabór? Na stronie programu opisany jest schemat współpracy:

• firma wybiera jeden z kierunków działań (np. przygotowanie do dekarbonizacji, optymalizacja wykorzystania surowców, projektowanie produktów „dla klimatu”),
• wraz z koordynatorami ustala formy współpracy (warsztaty, analizy, projekty pilotażowe),
• następnie przygotowywany jest plan współpracy z oszacowaniem kosztów; indywidualna współpraca projektowa trwa zwykle ok. 3 miesięcy, z możliwością szerszych działań (np. publikacje, wydarzenia).

Dołączenie do programu odbywa się poprzez bezpośredni kontakt z zespołem Climate Leadership: https://www.climateleadership.pl/pl/kontakt

Dlaczego to ważne dla firm? Climate Leadership to propozycja dla organizacji, które nie chcą ograniczać się do „punktowych” szkoleń, ale szukają partnerskiej współpracy nad konkretnymi projektami klimatycznymi. Efektem prac mogą być m.in. procedury GOZ, nowe standardy zakupowe, pilotaże z dostawcami czy weryfikacja strategii ESG. Z punktu widzenia HR i komunikacji, udział w takim programie dostarcza bardzo mocnych, wiarygodnych dowodów do raportów ESG i komunikacji z interesariuszami, w tym kandydatami.

Program Partnerstwa Forum Odpowiedzialnego Biznesu

Program Partnerstwa Forum Odpowiedzialnego Biznesu to flagowy program współpracy z biznesem największej i najdłużej działającej organizacji pozarządowej w Polsce, która zajmuje się tematyką odpowiedzialnego biznesu i ESG. Jest skierowany do firm, które traktują strategiczne podejście do ESG jako element przewagi konkurencyjnej, a nie tylko obowiązek regulacyjny. Partnerzy Programu zyskują m.in. dostęp do zamkniętej Strefy Partnerów, czyli bazy materiałów o regulacjach, trendach i narzędziach ESG oraz kalendarza spotkań, szkoleń i inicjatyw.

Jak wygląda nabór? Dołączenie do Programu Partnerstwa zaczyna się od spotkania z zespołem FOB. Pierwszym krokiem jest rozmowa, podczas której omawiane są zasady uczestnictwa, komponenty programu oraz ścieżka aplikacji. Firma zainteresowana współpracą jest zapraszana do bezpośredniego kontaktu z osobami odpowiedzialnymi za program. Nie ma tu klasycznego naboru w edycjach, to raczej ciągły program partnerski, do którego firmy dołączają na podstawie dopasowania wartości i gotowości do długofalowej współpracy nad ESG. Kontakt dla zainteresowanych dołączeniem: https://odpowiedzialnybiznes.pl/partnerstwo-z-biznesem/jak-dolaczyc/

Co zyskuje organizacja? Dla firm to przede wszystkim:

• dostęp do eksperckiej wiedzy (raporty, analizy, webinary, wydarzenia),
• możliwość współtworzenia publikacji, udziału w konsultacjach i projektach tematycznych (np. dot. różnorodności, praw człowieka, raportowania ESG),
• silne osadzenie w środowisku liderów ESG, co wzmacnia wiarygodność w oczach klientów, inwestorów i pracowników.

Dla HR i komunikacji EB partnerstwo z FOB to także dostęp do dobrych praktyk oraz możliwość pokazywania się w kontekście wiarygodnej organizacji eksperckiej.

Karta Różnorodności i Diversity IN Check

Karta Różnorodności to międzynarodowa inicjatywa pod patronatem Komisji Europejskiej, koordynowana w Polsce przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Jej celem jest zachęcanie pracodawców do aktywnego przeciwdziałania dyskryminacji i budowania otwartych, włączających miejsc pracy. Sygnatariuszami mogą zostać pracodawcy z biznesu, administracji, NGO i środowiska akademickiego.

Jak wygląda nabór? Aby przystąpić, organizacja wypełnia ankietę zgłoszeniową online (dane firmy, opis działań w obszarze równego traktowania i zarządzania różnorodnością itp.). Formularz jest dostępny na: https://odpowiedzialnybiznes.pl/karta-roznorodnosci/

Bezpośrednio z Kartą powiązany jest program-badanie Diversity IN Check, czyli coroczna lista pracodawców najbardziej zaawansowanych w zakresie zarządzania różnorodnością i inkluzją w Polsce. Dla firm to narzędzie diagnozujące dojrzałość DEI na tle rynku oraz możliwość wykorzystania wyników w raportach ESG, strategii HR i komunikacji EB.

Jak wygląda nabór? Edycja 2026 zakłada zgłoszenia w terminie 13 listopada 2025-23 lutego 2026 r. poprzez formularz rejestracyjny; następnie firmy wypełniają szczegółowy kwestionariusz, a w maju ogłaszana jest lista wyróżnionych organizacji, które otrzymują także indywidualne raporty. Zgłoszenie można przesłać na: https://odpowiedzialnybiznes.pl/diversity-in-check/zgloszenie/

Liga Odpowiedzialnego Biznesu, czyli inwestycja w przyszłych specjalistów ESG

Liga Odpowiedzialnego Biznesu to pierwszy w Polsce, bezpłatny program edukacyjny dla studentek i studentów zainteresowanych zrównoważonym rozwojem i odpowiedzialnym biznesem. Od 2004 r. program, organizowany przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu, przygotowuje młode osoby do roli przyszłych ekspertów ESG, łącząc teorię z praktyką oraz współpracą z firmami-partnerami. W ramach Ligi odbywa się pięć zjazdów stacjonarnych w siedzibach firm-partnerów, a format przypomina studia podyplomowe: dużo pracy warsztatowej, case studies i kontaktu z praktykami.

Jak wygląda nabór? Rekrutacja do Ligi odbywa się raz w roku. Kandydatki i kandydaci wypełniają formularz online, w którym opisują swoje motywacje i doświadczenia; oceniana jest m.in. aktywność społeczna oraz zaangażowanie w tematykę zrównoważonego rozwoju. Informacje o rekrutacji, harmonogramie i partnerach są dostępne na stronie programu: https://odpowiedzialnybiznes.pl/lob

Co z tego mają firmy? Z perspektywy pracodawców Liga to wartościowe miejsce budowania marki w środowisku młodych osób zainteresowanych ESG. Firmy, które włączają się jako partnerzy, mogą prowadzić warsztaty, prezentować case’y i nawiązywać relacje z osobami, które za kilka lat mogą stać się ich specjalistami ds. ESG, analitykami czy menedżerami projektów zrównoważonego rozwoju.

UN Global Compact Network Poland

UN Global Compact to największa na świecie inicjatywa ONZ na rzecz odpowiedzialnego biznesu, oparta na 10 zasadach dotyczących praw człowieka, pracy, środowiska i przeciwdziałania korupcji. W Polsce działa UN Global Compact Network Poland, które prowadzi dla firm szereg programów tematycznych.

Jak wygląda nabór? Proces dołączenia jest opisany wprost: firma najpierw przystępuje do UN Global Compact (jeśli jeszcze nie jest członkiem), a następnie wybiera program/ programy, które najlepiej odpowiadają jej celom zrównoważonego rozwoju. Na stronie „Dołącz do UNGC Network Poland” firmy znajdą informacje o tym, jak zostać partnerem wybranego programu, m.in. Business & Human Rights, Climate Positive i Governance Compass. Udział w nich jest dostępny dla organizacji będących członkami UN Global Compact i wiąże się z podpisaniem umowy programowej oraz dodatkową opłatą: https://ungc.org.pl/czlonkostwo/

Jak wybrać programy ESG dla swojej firmy?

Polska oferta programów dla organizacji jest całkiem zasobna: od programów klimatycznych, przez inicjatywy DEI, po szerokie partnerstwa edukacyjne. W praktyce warto patrzeć na nie jak na uzupełniające się elementy: dla zarządów i rad nadzorczych, zespołów ESG i operacyjnych projektów klimatycznych, obszaru DEI i kultury organizacyjnej, czy budowy „źródła” talentów ESG.

Kluczowe pytanie nie brzmi już „czy warto wchodzić w programy ESG?”, ale raczej: który z nich odpowiada na nasze konkretne potrzeby, te strategiczne, kompetencyjne i wizerunkowe. Dobrze dobrana inicjatywa potrafi przyspieszyć transformację, uporządkować działania, a przy okazji dostarczyć bardzo konkretnych, wiarygodnych dowodów do raportów ESG, dialogu z interesariuszami i komunikacji z pracownikami oraz kandydatami.